Enerji Verimliliğinde Son Teknolojiler, ENEREX Antalya EYODER Oturumuyla Gündeme Taşındı
Enerji Verimliliği ve Yönetimi Derneği (EYODER), ENEREX Antalya Enerji Verimliliği ve Dönüşümü Fuarı kapsamında, sektörün önde gelen isimlerinin katılımıyla “Enerji Verimliliğinde Son Teknolojiler” oturumu gerçekleştirdi. EYODER Genel Sekreteri Naci Işıklı’nın moderatörlüğünü üstlendiği oturumda, VET Enerji CEO’su Tevfik Sporcu, Climotion Germany Genel Müdürü Aydın Tunç, AKTOB Yönetim Kurulu Üyesi Selçuk Akıltopu, İnelso Genel Müdürü Fırat Güler, VAT Enerji Satış ve Pazarlama Müdürü Gökay Çamoğlu, Uluslararası Tesis Teknik Müdürü Derneği Başkanı Kemal Evcioğlu ve Fipron Genel Müdürü Ali Gökçelik konuşmacı olarak yer aldı.
Oturum, EYODER Genel Sekreteri Naci Işıklı’nın sunumu ile başladı. “Enerji yakarak aslında para yakmış oluyoruz bu hususta enerji verimliliği çok önemli çünkü yenilenebilir enerji israf edilemeyecek kadar önemlidir.” diyen Işıklı, derneğin amaçlarını Türkiye’de enerji verimliliğini artırılması, Yetkili Enerji Verimliliği Danışmanlık (EVD) firmaları ile bu konuda uğraş veren paydaşların, serbest piyasa koşullarında, rekabet ve benzeri tüm konularda ilgili mevzuata uygun olarak bir araya getirilmesi, enerji sektöründe çalışan kadınların sayısının arttırılması, kadınlara eşit hakların sağlanması olarak sıraladı.”.
Yapay zeka, enerji verimliliğini sağlamada önemli rol üstleniyor
İnelso Genel Müdürü Fırat Güler, enerji zekası ve Enerji Yönetimi Platformu hakkında bilgi vererek sözlerine başladı ve şöyle devam etti: “Biz daha çok enerjinin güneş tarafında değil, verinin nasıl değerlendirileceği, verinin anlamlandırılması ve zeka ile bu verimin daha anlamlı hale getirilmesi için neler gerekir tarafında çalışmalar yapıyoruz. Enerji yönetiminin üretimden tüketime kadar yapay zeka süreçleri içerisinde bilgisayarlar sistemleri ile kontrol altında tutuyoruz. Bunu veri depolayarak, tüketimi cihazlarımızla izleyerek bunu anlamlandırmaya çalışıyoruz.”
“Farklı sektörlerde nasıl uyguluyoruz, örneğin elektrik sektörünü ele alalım ilk olarak elektrik şebekeleri için ön görü analizi yapıyoruz burada talep tahmini var,üretim tahmini var ve kesinti tahmini var. Şu an 8 dağıtım şirketinde OMS dediğimiz kesinti tahminini birlikte yapıyoruz. Bunun dışında hata tespitleri de yapıyoruz. “ şeklinde konuşan Güler, “Yine OMS dediğimiz sistem sayesinde elektrik kesintilerini daha hızlı tespit edip yönetiyoruz. İçerisinde birçok veriyi barındırıyor yani sahadan aldığımız veriyi OMS modülüne atıyoruz ve OMS kesintinin nereden kaynaklandığını dağıtım şirketine göstermiş oluyoruz. Aslında, tüketim kaynağının ne olduğunu ve verimli olan yöntemin ne olduğunu çözmeye çalışıyoruz.” dedi.
Enerji verimliliğini sağlamada yönetim kabiliyeti çok önemli…
VET Enerji CEO’su Tevfik Sporcu, şirketlerinin enerji verimliliği danışmalığı alanında faaliyet gösterdiğini ve Enerji Bakanlığı’ndan almış olduğu yetkiyle 2019 yılından beri enerji verimliliği konusunda özellikle Antalya bölgesindeki otel işletmeleri, AVM, hastane ve havalimanları konusunda 10 yılı aşkın sürede hizmet vermekteyiz. Hizmetimiz sadece mevzuat danışmanlık olarak kalmamakta, bunların yanı sıra elektrik tüketen tüm noktalarda teknolojik gelişmeleri takip ederek ülkemizde uyguluyor ve 10 senedir Antalya’da arz ediyoruz. Otellerle ilgili en önemli yaklaşımımız ise personel giderlerinden sonra en önemli maliyetin enerji olması, turizm işletmelerinde personel fmb ya da mutfak giderlerini yönetmek kolay fakat enerji maalesef öyle değil. Bununla ilgili tarifeler değişiyor sürekli. Artık elektriği alırken de tüketirken de yönetme kabiliyetimizi kullanamazsak enerji verimliliği ile ilgili çalışmalar olumlu sonuçlar vermiyor.” dedi.
5627 sayılı enerji verimlilik kanunundan bahseden Sporcu, enerji verimliliği teknolojileri ve çözümlerinden de bahsetti ve şöyle devam etti: “Isıtma ve soğutma konusundaki enerji verimliliği Türkiye açısından çok önemli, çamaşırhanelerdeki oksidasyon teknolojisi ile yapılan verimlilik ve biodisk arıtma sistemleri, oda kontrol sistemleri alman deos teknolojilerinin önemini ifade etti. Sporcu; “Enerji verimliliğini sadece mevzuata uymak için değil sadece cezadan kurtarmak değil enerji verimliliği ile ilgili danışmanlık hizmetinde mutlaka sağlıklı bir etüd yapılması otele konulan çözümlerin uygulanması gereklidir.” dedi.
Enerji yönetiminde enerji verimliliğini öne almalıyız
Uluslararası Tesis Teknik Müdürü Derneği Başkanı Kemal Evcioğlu ise,” Otellerde enerji tasarrufu uygulamaları, alanımız teknik servis dolayısıyla teknik servis çalışanlarını ilgilendiriyor. Kelimeler binaların tuğlaları gibidir biz de derneği kurarken buradan hareket ettik. Derneğimizi, 13 Ekim 2010’da kurduk ve üzerinden 10 yıl geçti, tüzüğümüze yazdığımız hedeflerimiz konu tesis teknik konusuydu. Bakım onarım işlerimiz enerji ile doğrudan tasarruf ediyor demektir. Biz gönüllü bir kuruluş olarak tesislerimizi ve binalarımızı milli servet olarak görüyoruz. Bu nedenle tesis teknik yönetiminin ekonomiye etkisi olarak baktığımızda tesisler için en önemli gider personel masraflarından sonra enerji masraflarıdır. Pasif enerji tedbirleriyle hem tesislere hem de ülkemize katkısı olur. Otomasyon tedbirleri, çok enerji tüketen sistemlerin bakımını düzgün yapmak gibi, bu bakım yüzünden doğrudan zarar yaşamaktayız. Sadece pasif enerji yönetimi ile bir personelimiz Bursa’da yaptığı otelde %18 enerji tasarrufu sağladı sadece pasif enerji tedbiriyle, ışık ya da filtreleri doğru zamanda değiştirerek. Enerji yönetiminde enerji verimliliğini öne almalıyız, öncelikle kullandığımız sistemlerde tasarruf etmeliyiz.” dedi.
“Herkes hayatı boyunca bir şekilde Bosch kullanmıştır.” diyen Climotion Germany Genel Müdürü Aydın Tunç, “1998’den bu yana özellikle Almanya’da Climotion sistemi kullanılıyor. İlk başta Climotion sadece Almanya’da vardı, sonradan yurtdışına açıldı. İklimlendirme sistemi ile sıcaklık, nem ve hava kalitesini yerine getirmek istiyoruz. Bir şekilde ısıtma ve soğutma sistemlerini kontrol etmek istiyoruz. Climotion mevcut otomasyonları destekliyor. Climotion sadece vantilasyon değil vantilasyon artı difüzyon yöntemine göre çalışmaktadır bu da onu diğer sistemlerden farklı kılar.” dedi.
Isı projelerinde yapılan yatırımlar zaten kendisini kısa sürede geri ödüyor
Endüstriyel tesislerde atık ısıdan sıcak su üretimi konusundan bahseden VAT Enerji Satış ve Pazarlama Müdürü Gökay Çamoğlu, işin sanayi kısmına da değindi. Gökay, “Yaptığımız etütlerde basınçlı kaplarda hava kaçağının bir yılda 40.000 ile 50.00 arası olduğunu biliyoruz. Gıda tesisinde 2017 yılında sıcak su ihtiyacı vardı yaklaşık 110 kw’lik kompresörde yaptığımız bir proje, 45 derecelik suyu elli dereceye çıkardık, yaklaşık 13 tonluk bir debi. Yatırım bedeli 45 bin lira geri ödeme süresi de bir yıl. Isı projelerinde yapılan yatırımlar zaten kendisini kısa sürede geri ödüyor. Yine başka bir otomotiv firmasında yaptığımız enerji etüdünde ısı pompası sistemi ile hem ısıtma hem soğutma ihtiyacı var. Bir tarafında 260 wat’lık ısıtma yapılırken bir tarafında yaklaşık 180 kw’lik soğutmayapılıyor. Bu firma için bir proje yaparak yapılarak yılda 209.318 TL kazanç sağlandı, yatırım maliyeti olan 210.000tl ye 1 senede çıkarmış oldu.” dedi. Çamoğlu, ayrıca finansman modellerinden ve VAP projesinden bahsetti.
Çevreci yeni nesil yangın söndürücüler Gerede’den dünyaya yayılacak
Konuşmasına yangınları önlemenin öneminden bahseden ve yeni bir sistemi tanıtan Fipron Genel Müdürü Ali Gökçelik, “Yangınların çoğunun sebebi elektrik olarak gözüküyor. Yangın sınıfları, yangın ihbar sistemleri; algılama-değerlendirme-alarm-söndürme olarak değerlendirilir. Yeni sistem ise toz zerreciği büyüklüğünde nano teknoloji ile üretilmiş sıvı söndürücü ile gaz var ve doğaya uyumlu bir gaz. Ancak ısıyı gördüğünde sıvıya geçiyor. Adı fipron sticker, P,15,25,45 VE 60 modellerinden oluşuyor. Bu rakamlar koruma altına aldığı hacimleri temsil ediyor. Fipron Cord ise 5m, 50cm ve 100 cm modellerinden oluşuyor. 60 litre ve üstü hacimlere uygulanan 120 sıcaklıkta aktive olan bir yangın söndürme cihazıdır. Mikrokapsül ısıyı gördüğünde çatlayarak gaz hale geliyor. Çevre duyarlı temiz bir gaz ve zarar vermeden soğutuyor böylece yanmayan sistemleri de koruyor fakat kapalı bir hacme ihtiyacı var. Bolu Gerede’de üretilip tüm dünyaya Türkiye’den gönderilecek. Depolanması ve sevkiyatı fevkalede kolay ve orijinal ambalajları içerisinde.” dedi.
Problemler sektörü yıldırmıyor ama; yatırımcı cebinde para görmeden de yatırım yapmak istemiyor
AKTOB Yönetim Kurulu Üyesi Selçuk Akıltopu da alıcı refliksini anlattı; “Burada anlatılan sistemler çok güzel satın alınırlarsa hanenize “1” yazılacak fakat alınmazsa “0” olacak. Bu yüzden alıcı refleksine değinmek istiyorum. En büyük alıcılardan biri olan otellerin kapasitesinden bahsetmek istiyorum, Sadece Antalya’ya bu sene gelen turistlerin geceleme sayısı 94.1 milyon, Muğla’da 14.4 milyon. Geçtiğimiz sezon Antalya havaalanına 15.280 turist indi bunların 5.500’ü Rus, 2673’ü Alman ve Ukrayna, İngiltere olarak devam ediyor. Dünyanın 6.sı olarak bitirdik geçen seneyi. Turist sayısı olarak, en büyük gelir sağlayan olarak bakarsak ilk 6’da değiliz. Gelir sağlayan ülkeler Tayland ve Amerika gibi sıralanıyor. Böyle bir tesisin alım refleksi nasıl olur, bir tesisin inovasyon yaşaması için üst üste 3 tane iyi sezon geçirmesi gerekir.Akıltopu, sözlerine şöyle devam etti: Günümüze geldiğimizde turizmciler jeopolitik konumundan dolayı yatırım yapmaktan korkuyorlar, 2016 yılındaki krizi bankalara borçlanarak zar zor geçirdiler. Bu sene yaşadığımız zorluklar yaşandı, problemler sektörü yıldırmıyor fakat sektörün yatırımcısı cebinde para görmeden artık yatırım yapmak istemiyor. O bakımda bu badireleri atlatıp iyi bir sezon geçirirsek önümüzdeki sezon otellerin büyük bir bölümü ciddi bir yatırım yapmaya başlanacaktır. Ortalama 10 senedir ellenmeyen oteller yeni teknolojileri kullanmak için adım atacaklardır.”
