“Elektrik dağıtım sektörü, yeşil dönüşümün en önemli taşıyıcısı”
Türkiye’de elektrik üretiminden tüketiciye kadar uzanan elektrik ekosisteminin 915 milyar TL büyüklük ile gayrisafi yurtiçi hasılanın yüzde 3,5’ni oluşturduğuna işaret eden Elder Yönetim Kurulu Başkanı Barış Erdeniz, elektrik dağıtım sektörünün Türkiye ekonomisine yaptığı katkının ise 29 milyar doları bulduğunu söyledi.
Yarının dünyasında her geçen gün daha fazla yenilenebilir enerji kaynaklı üretim tesisinin sisteme dâhil olacağına işaret eden Barış Erdeniz, “Elektrik dağıtım sektörü olarak, yeşil dönüşümde üstleneceğimiz “dönüşümün omurgası” rolümüzle ülkemizin enerji arz güvenliğinin teminine tam destek vereceğiz” dedi.
Dünyada ve Türkiye’deki enerji görünümü, elektrik dağıtım sektörünün enerji dönüşümündeki stratejik pozisyonunu değerlendirmek için basın mensupları ile bir araya gelen Elektrik Dağıtım Hizmetleri Derneği (Elder) Yönetim Kurulu Başkanı Barış Erdeniz, “Şebeke dönüşümünü gerçekleştirecek olan elektrik dağıtım şirketleri, yeşil enerji dönüşümünün en önemli taşıyıcısı konumundadır. Elektrik dağıtım sektörü olarak, bugüne kadar olduğu gibi bundan sonra da ülkemizin kalkınmasına güç vermeye devam edecek, yeşil dönüşümde üstleneceğimiz “dönüşümün omurgası” rolümüzle Türkiye’nin enerji arz güvenliğinin teminine tam destek vereceğiz” değerlendirmesinde bulundu.
Elder’in 10. Olağan Genel Kurulu’nda, Yönetim Kurulu Başkanlığı’na seçilen Barış Erdeniz, basın ile ilk toplantısını 20 Mayıs Pazartesi günü İstanbul’da gerçekleştirdi. “20 Mayıs tarihi derneğimiz için özel bir gün. 1999 yılından bu yana ülkemizdeki elektrik dağıtım şirketlerinin çatı örgütü olarak faaliyet gösteren Elder, tam 25 yaşında” diyen Barış Erdeniz sözlerine şöyle devam etti:
“Üretiminden tüketiciye kadar uzanan elektrik ekosistemi 2023 rakamlarıyla 915 milyar TL’lik büyüklüğü ile gayrisafi yurtiçi hasılamızın yüzde 3,5’ini oluşturan dev bir yapı. Bizler, bu ekosistemin dağıtım ayağı olarak, bir kamu hizmeti niteliğindeki elektrik dağıtımını kesintisiz, kaliteli ve sürekli bir şekilde yaklaşık 50 milyon abonemize sunmakla mükellefiz. Operasyonel giderleri, yatırım harcamaları ve gelirleri regüle olan sektörümüzde, toplam 21 elektrik dağıtım şirketi doğrudan ve dolaylı olarak yaklaşık 100 bin çalışanıyla tüm vatandaşlarımızın elektriğe 7/24 ulaşması için durmaksızın çalışmalarını sürdürmekte. Dağıtım sektörü, 2011-2023 yılları arasında yaptığı 16 milyar dolarlık yatırım ile özelleştirme sürecinde ülkemizin hazinesine kazandırdığı 13 milyar dolarlık özelleştirme bedelinin üzerinde yatırımı hayata geçirdi. Türkiye ekonomisine bu dönemde sağladığımız katkı 29 milyar doları buldu.”
“YEŞİL DÖNÜŞÜMDE ELEKTRİK DAĞITIM ŞİRKETLERİNİN ROLÜ STRATEJİK”
Dünyada ve Türkiye’deki enerji görümü ile ilgili de bilgi veren Erdeniz, “Araştırmalar bize önümüzdeki dönemde gerçekleştirilecek elektrik üretimi yatırımlarının küresel net-sıfır hedeflerine paralel olarak yenilenebilir kaynaklı olacağını ve 2040 yılında toplam küresel kurulu gücün yarısından fazlasının yenilenebilir kaynaklardan karşılanacağını gösteriyor. Bu öngörünün hayata geçirilmesi ve yeşil dönüşümün sağlanmasında elektrik dağıtım şirketlerinin rolü stratejik” diye konuştu.
Yenilenebilir enerji kaynaklarının kurulu güç içerisindeki artışına da dikkat çeken Erdeniz, “Türkiye’de 2023 yılsonu itibarıyla 330 teravatsaat olarak gerçekleşen elektrik tüketiminin Türkiye Ulusal Enerji Planı projeksiyonları kapsamında 2035 yılında yüzde 55 artışla 511 teravatsaat olması öngörülmekte. Bu talep artışına paralel olarak kurulu gücümüzün de yüzde 78 artışla 190 bin megavatsaat mertebesine çıkacağı tahmin ediliyor. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığımızın projeksiyonları, ülke olarak 2053 net-sıfır hedeflerimiz ve enerji arz güvenliği politikalarımız doğrultusunda, elektrik üretiminde fosil yakıtların kullanımından, yenilenebilir kaynaklara geçişin hızlanarak devam edeceğini gösteriyor. Son 10 yılda ülkemizin kurulu gücü içerisinde rüzgar ve güneşin payı 8 kat artışla yüzde 22 seviyesine ulaşırken, 2035 yılında bu oranın yüzde 43 mertebesine yükselmesi öngörülüyor” dedi.
“TALEP ARTIŞININ DİNAMOSU ELEKTRİFİKASYON”
Hem dünyada hem de Türkiye’de elektrik tüketiminde artış trendi olduğunu belirten Erdeniz, “Farklı enerji formları kullanılan sektör ve süreçlerde elektrik enerjisine geçişe elektrifikasyon diyoruz. Bu yeni yapı, elektriğe olan talebi artırırken, iklim değişikliğiyle mücadelenin bir gereği olarak elektriğin temiz kaynaklardan üretimini de çok daha kritik hale getiriyor. Elektrik üretimindeki yeşil dönüşüm ile elektrifikasyon odaklı artan tüketim arasındaki köprü elektrik dağıtım şirketlerinin gerçekleştireceği şebeke dönüşümü olmadan yeşil dönüşüm döngüsünü tamamlayamayız. Elektrifikasyonun en hızlı yaygınlaştığı sektör ise şüphesiz ulaştırma. 2023 yıl sonu verilerine göre ülkemizde kayıtlı yaklaşık 81 bin adet elektrikli araç bulunuyor. Bu rakam toplam otomobil stoku içinde binde 5’e tekabül ediyor. 2035 yılında bu rakamın 52 kat artışla 4,2 milyon seviyesine çıkması, yani otomobillerin yüzde 13’ünün elektrikli olması öngörülüyor. Elektrikli araçlardaki artışa paralel olarak araç şarj soket sayısının da 29 kat artışla yaklaşık 248 bin mertebesine ulaşması EPDK’nın projeksiyonları dâhilinde. Şüphesiz artan ihtiyacın karşılanabilmesi için önümüzdeki 10 yıl içerisinde elektrik dağıtım şirketlerinin bu bölgelere yeni bağlantı ve trafo yatırımları daha kritik hale gelecek” ifadesini kullandı.
“YEŞİL DÖNÜŞÜMÜN FİNANSMANI İÇİN SÜRDÜRÜLEBİLİR FİYAT POLİTİKASINA İHTİYAÇ VAR”
Yarının dünyasında her geçen gün daha fazla yenilenebilir enerji kaynaklı üretim tesisinin sisteme dâhil olacağına işaret eden Elder Yönetim Kurulu Başkanı Barış Erdeniz, “Ulaşımda elektrifikasyonla 100 binlerce yeni elektrikli araç şarj istasyonu şebekeye dâhil olacak. Bununla birlikte, tüketiciler de birer üretici pozisyonuna gelebilecekler. Böylelikle dağıtım şebekesinde çift yönlü elektrik akışı yaşanacak. Bunun için şebekenin yeşil ve dijital dönüşümünün hızla gerçekleştirilmesi lazım. Bu açıdan şebeke yatırımları enerji arz güvenliğimiz için stratejik öneme sahip. Yeni yatırımlar ve eskiyen şebekelerin yenilenmesi de dahil tüm şebeke yatırımlarının sağlıklı finansmanı için sürdürülebilir fiyat politikasına olan ihtiyaç artık daha fazla. Elektrik faturalarının yatay seyri için devletimizin üstlendiği sübvansiyonun faturalandırma bedellerinin mevcut seyrini koruması durumunda bu yılsonunda 5,7 milyar dolar seviyesine ulaşacağı öngörülmekte. Elektrik ekosisteminin gayrisafi yurtiçi hasıla içindeki payı ve ulusal kalkınmamızdaki rolü göz önünde bulundurulduğunda, sürdürülebilir sektör gelişimi için fiyatların maliyetleri yansıtan bir düzleme taşınması önem arz etmekte.
Şebeke dönüşümünü gerçekleştirecek olan elektrik dağıtım şirketleri, yeşil enerji dönüşümünün en önemli taşıyıcısı konumundadır. Sektör olarak, bugüne kadar olduğu gibi bundan sonra da ülkemizin kalkınmasına güç vermeye devam edecek, yeşil dönüşümde üstleneceğimiz “dönüşümün omurgası” rolümüzle Türkiye’nin enerji arz güvenliğinin teminine tam destek vereceğiz” diye konuştu.
