Yangın, kontrolümüz dışında gelişen “yanma prosesi” sonucu ağır can ve mal kaybına uğrama ihtimalimiz olan afetlerin başında gelmektedir. Maddi ve manevi zarara uğrama riskinin bu kadar yüksek olduğu bir konuda önlem alınması kaçınılmaz olup hata ihtimaline yer vermeyen profesyonel çözümler gerektirmektedir.
Bu kapsamda yangın pompası, yangınla mücadele sisteminin kalbi niteliğindeki en önemli bileşenidir. Konut, fabrika, ticari bina, otopark vb. kullanım farklılığı ve ilgili binanın yangın riskine göre hesaplanan yeterli debi ve basınçtaki su, yangın pompası vasıtasıyla sağlanmakta olup tesisat içerisinde yangına her an müdahale için hazır bekletilmektedir.
Yangın pompaları uluslararası standartlara göre üretilmeli ve belirli sertifikalara sahip olmalıdırlar. Standartlarda dünya çapında en yaygın NFPA 20 olup, yine dünya çapında en yaygın sertifikasyon kuruluşları UL ve FM dir.
NFPA NEDİR?
1896 yılında kurulan National Fire Protection Assosication (NFPA), Amerika Birleşik Devletleri’nin Ulusal Yangından Korunma Birliği’dir. Sanıldığının aksine bir sertifikasyon ya da onay kuruluşu değildir.
NFPA 20 STANDARDI NEDİR?
NFPA 20 standardı ise NFPA’ in “Yangından Korunma için Yerleşik Pompaların Kurulumu” standardıdır. NFPA 20, sadece yangın pompasının değil, kontrol panellerinin ve kullanılması gereken yardımcı elemanların özelliklerini, performanslarını ve montaj kurallarını tanımlayan bir standarttır.
NFPA 20’ ye göre yangın pompa tipleri aşağıdaki gibi olabilir.
-In-Line
-Uçtan Emişli
-Yatay/Dikey Bölünebilir Gövdeli
-Yatay Çok Kademeli
-Dik Türbin Tipi
-Pozitif Deplasmanlı Pompa (Köpük Pompaları)
Pompaların performans eğrisi özellikleri ise aşağıdaki gibi olmalıdır.
Kapalı Vana Basınç Değeri: Yangın pompasının kapalı vana basınç değeri, (sıfır debide pompanın verebileceği maksimum basınç) anma değerinin %140’ını geçmemelidir.
Anma Değerleri: Talep edilen debi ve basınç değerinin pompa hidrolik eğrisi üzerinde kesiştiği noktadır.
Maksimum Yük: Yangın pompası eğrisi, anma debisinin %150 kapasite değerini sağlamalıdır ve %150 debi kapasitesindeki basınç değeri, anma basıncının %65’in den az olmamalıdır.
UL NEDİR?
1894 yılında kurulan, ABD merkezli Underwriters Laboratories Inc. (UL), ürün güvenirliği konusunda standartlar hazırlayan ve bu standartlar kapsamında malzemelerin, ürünlerin, yapıların, tesislerin, proseslerin veya sistemlerin güvenirliğini test eden bağımsız bir ürün güvenlik sertifikasyon kuruluşudur.
UL, kurulduğu 1894 yılından bugüne kadar yaklaşık 20 milyar ürüne onay vermiş, 1.600’den fazla standart geliştirmiş, yaklaşık 96.000 ürünün değerlendirmesini yapmıştır. UL, 104 ülkede 170 laboratuvarı ile müşterilerine test ve sertifikasyon hizmeti sunmaktadır.
UL’in resmi internet sitesinde (www.ul.com) ürün sertifikalarının bulunduğu bir rehber (UL Directory) bulunmaktadır ve bu rehberde UL sertifikalı tüm ürünlere ve bu ürünlerin üreticilerine ulaşılabilmektedir.
UL 448 STANDARDI NEDİR?
UL 448 standardı, “Yangından Korunma İçin Santrifüj Yerleşik Pompa Servisleri” olup yangın sistemlerinde kullanılan pompaların tasarım ve test koşullarını tanımlar. NFPA 20 “Yangın Sistemleri için “Pompaların Kurulumu” standardı UL 448’in temelini oluşturmakla beraber UL 448’in gereksinimlerinde NFPA 20 standardına göre farklılıklar mevcuttur.
UL 448 standardı, pompanın hidrolik kısmı ile ilgili olup, üretilen yangın pompaları set olarak aşağıdaki UL listeli ekipmanlarla birlikte pompa üreticisi tarafından temin edilip, teslim edilmelidir.
- UL Listeli Yangın Pompası
- UL Listeli, NEMA-MG1 Standardında Elektrik Motoru
- UL Listeli Dizel Motor
- UL Listeli Elektrikli Yangın Pompası Kontrol Panosu
- UL Listeli Dizel Yangın Pompası Kontrol Panosu
- UL Listeli Jokey Pompa Kontrol Panosu
- UL Listeli Gövde Rahatlatma Vanası (Elektrikli Pompalar İçin)
- UL Listeli Hava Atma Ventili
- UL 142’ye Göre Üretilmiş Yakıt Tankı
FM NEDİR?
1835 yılında kurulan ABD merkezli FM Global (Factory Mutual Insurance Company), mülkiyet sigortası ve risk yönetimi çözümleri sunan uluslararası bir sigorta şirketidir. FM Approvals ise FM Global’in şirketler için endüstriyel, ticari ürün ve servisleri sertifikalandıran birimdir.
FM Approvals, üçüncü taraf test ve belgelendirme hizmetleri konusunda uluslararası bir liderdir. Mal hasarını önleme, ürün ve hizmetlerin ticari ve endüstriyel tesislerde kullanılmak üzere en yüksek kalite, teknik bütünlük ve performans standartlarına uygun olmasını sağlar.
Bir ürün veya servis FM Approvals standartlarına uygunluk sağlarsa, ürüne “FM APPROVED” (FM Onaylı) markalaması yapılır. Şu ana kadar toplam 45.000 çeşit ürün ve sistem FM tarafından sertifikalandırılmıştır ve bu ürünler FM’ in resmi internet sitesi olan www.approvalguide.com’da FM Approval Guide içerisinde yayınlanmaktadır.
FM 1319 STANDARDI NEDİR?
FM 1319 standardı, yatay uçtan emişli santrifüj yangın pompaları için test ve onay koşullarını içermektedir. Bu standarttaki gereklilikler temel olarak ANSI Hidrolik Enstitüsü (HI) ve NFPA 20 standartlarını baz almaktadır. Aynı UL’ de olduğu gibi NFPA 20 ile benzerlik göstermekle beraber test prosedürleri ve malzeme talepleri konusunda talepleri en ağır olan standarttır.
Yangın pompaları ile alakalı olarak, sadece hidrolik kısma onay almak yetmez, pompa üreticisi olan firma, FM onaylı yangın pompasını aşağıdaki malzemelerle birlikte alıcısına teslim etmekle yükümlüdür.
- FM Onaylı Yangın Pompası
- NEMA-MG1 Ya Da IEC Standardında Elektrik Motoru (Servis Faktörü Maksimum 1.15 Olmak Üzere)
- FM Onaylı Dizel Motor
- FM Onaylı Elektrikli Yangın Pompası Kontrol Panosu
- FM Onaylı Dizel Yangın Pompası Kontrol Panosu
- FM Onaylı Gövde Rahatlatma Vanası (Elektrikli Pompalar İçin)
- FM Onaylı Hava Atma Ventili
- FM Onaylı Relief Vana ve Boşaltma Konisi (İhtiyaç Varsa)
FM, UL ve NFPA 20 ‘den farklı olarak elektrik motorlarında NEMA-MG1 standardı aramaz ve elektrik motorlarına FM onayı vermez. Aynı şekilde UL’den farklı olarak jokey pompa panoları için de bir onay aranmaz.
Pompa teknolojilerinin öncü markası ETNA ise EA serisi uçtan emişli santrifüj pompalarda UL448 ve FM1319 sertifikalarına sahip olup; 500/750/1000 gpm debi ve 112-195 psi basınç aralığındaki yangın pompası taleplerini UL listeli ve FM onaylı olarak karşılayabilmektedir. ESC serisi bölünebilir gövdeli (split case) pompalarda ise 500-2000 gpm debi ve 80-288 psi basınç aralığında UL448 “Standard for Centrifugal Stationary Pumps for Fire- Protection Service” onayına sahiptir.
Yeniliklere öncülük eden ETNA, gelişmiş pompa özelliklerini ileri teknoloji ile buluşturarak kaliteli, güvenilir, çevreye duyarlı ve düşük işletme maliyetli ürünlerini sektörün ve son kullanıcıların hizmetine sunuyor. 46 yılı aşan üretim ve sektör tecrübesi ile ETNA, Türkiye’de ve dünyanın pek çok ülkesinde tercih ediliyor ve güvenle kullanılıyor.
